قلاویز

قلاویز چیست

برای دنده کردن مهره به کمک دست معمولا از قلاویز استفاده می کنند.

قلاویز را می توان به پیچی تشبیه کرد که در روی بدنه آن به منظور تامین زاویه براده

و هم چنین زاویه گوه سه یا چهر شیارایجاد شده است. از این شیارها برای براده و روغن کاری

استفاده می شود.انتهای دنباله قلاویز دستی را معمولا چهار گوش می سازند تا بتوان به وسیله

قلاویز گردن حرکت دورانی آن را تامین نمود. در بعضی از قلاویزها زاویه آزاد وجود ندارد و

برخی دیگر بوسیله پشت سایی دندانه هازاویه آزاد ایجاد می گردد.

 

قلاویز دستی

امتداد شیارهای براده در قلاویزهای معمولی به موازات محور(مستقیم)می باشد ولی

قلاویزهایی نیز وجود دارند که شیار براده آنها به صورت مارپیچ ساخته می گردد.

اگر انحراف شیارهای براده این قلاویز به سمت راست باشد،براده به سمت بیرون سوراخ

هدایت شده و از آنها برای قلاویز کاری سوراخ های ته بستهاستفاده می شود .چنانچه جهت

پیچش شیار قلاویز به سمتچپ باشد،براده ها را از انتهای سوراخ به خارج هدایت می کند.

قلاویزها را از جنس فولاد آلیاژی در دو سیستم متریک واینچیبه صورت راست گرد و چپ گرد می سازند .

 

جدول استاندارد قطر مته جهت سوراخکاری

قطر سوراخ برای قلاویز کاری ،کمی بزرگتر از انرازه قطر داخلی مهره در نظر گرفته شود.زیرا در اثر فشار برش ،لبه دندانها

باد کرده وبه سمت خارج هدایت میشوند.در غیر این صورت  علاوه بر ناصافی دندانه ها ،قلاویز در کار گیر کرده و

امکان شکستن آن نیز وجود دارد.در قطعاتی که جنس آنها نرها نرم بوده وبراده طویلی دارند ،بایستی قطر

سوراخ زیادتر ازقطعاتی در نظر گرفت که جنس آنها سخت و شکننده بوده و دارای براده های کوتاهی می باشند.

پس از مته کاری بایستی لبه سوراخ را با یک مته سوراخ مخروطی90 درجه ،به اندازه نیم میلیمتر

، بزرگتر از قطرخارجی مهره خزینه کاری کرد تا قلاویز به راحتی در سوراخ جاافتاده و  از ایجاد پلیسه جلوگیری شود

پس از جاافتادن قلاویز ،دسته قلاویز را باز می کنیم و با استفاده از گونیای 90 درجه ،فائم بودنامتداد قلاویز با سطح کار را کنترل می کنیم.

 

قلاویز‏کاری:

تراشیدن رزوه‏های داخلی با دست را قلاویزکاری می‏نامند. این عمل به ترتیب زیر انجام می‏شود.

1.‏ با مته سوراخی ایجاد کنید که قطر آن با قطر مغزه قلاویز برابر باشد.

2. قطع ه‏کار را محکم به گیره ببندید.

3. اولین قلاویز را در دسته‏قلاویز جا بزنید.

4. قلاویز را در امتداد قائم وارد سوراخ کنید و آن را در جهت حرکت عقربه ‏های ساعت بچرخانید تا رزوه‏ تراشی شروع شود.

 

5. قلاویز را در حدود 1/4 دور در خلاف جهت حرکت عقربه‏ های ساعت بچرخانید تا سوفاله‏ ها خرد شود.

6. از طریق خیاره ‏ها آب صابون وارد سوراخ کنید تا رزوه‏ تراشی آسانتر شود و براده‏ هاشسته شوند.

7. عمل 5 را تکرار کنید تا وقتی تمام طول دندانه‏ دار قلاویز از سود (اگر سوراخ راه به در است).

8. این عملیات را با استفاده از قلاویزهای وسط‏رو و پسرو تکرار کنید.

• روغنكاري

در حین قلاويزكاري، باید فلزات آهني و غير آهني و يا انواع فولاد، روغنكاري شوند. این کار علاوه

بر بالا رفتن سرعت کار، طول عمر قطعات را نیز افزایشمی‏دهد.

در صورتی که روغن  کاری انجام نشود، قلاويز در كار گرم شده و باعث شكستن آن می‏شود.

• خارج نمودن قلاويز شكسته از كار

گاهی در اثر كوچك بودن قطر سوراخ براي قلاويز كاري، ممکن است قلاويز در كار گير كند و در اثر بي احتياطي بشكند

چرا که كه قلاويز‎ها ظریف بوده واستقامت زیادی ندارند. در این  صورت باید قلاویز شکسته را بوسيله قلاويز كش

از كار خارج كرده و یا به وسيله چكشو قلم دم باريك اينعمل  را انجام دهید.همچنین می‏توان به وسيله سوزن خط كش مغناطيس هم  این کار را انجام داد.

• تيز كردن قلاويزها

قلاويز در اثر كار مداوم ممكن است كند شده و به سادگي دچار صدمه شود. در این صورت باید قلاویز را بررسی نمایید

و اگر  لبه‎هاي برش قلاويز تيز نباشد، آنرا با انبر برگردانده و  قلاويز ديگري را جایگزین کنید. همچنین می‏توانید

آن را مجددا تيز تیز کرده و استفاده نمایید. لبه‎هاي، برش قلاويز بوسيله سنگ ابزار تيز كني تيز می‏شوند.

در زمان تيز كردن قلاويز، دقت  شود كه لبه دندانه بطور كامل تيز شود. تمام لبه‎هاي برش بايد بطور شده و ارتفاع آنها يكي باشد.

در صورتی کهتمام لبه‎ها ارتفاع یکسان نداشته باشند، باید بعضي از دندانه‎های براده را  برداشته و آنها را یکسان کرد.

 

 

برای مطالعه دیگر مطالب کلیک کنید